Nie trzeba być wielkim, żeby być skutecznym

Dzisiejszy wpis chciałem zacząć słowami: „Spotkanie z wielkim człowiekiem”. Jednak po spotkaniu, z laureatką nagrody Nobla prof. Adą Yonath, zacznę inaczej:

„Nie trzeba być wielkim, żeby być skutecznym”

Spotkałem profesor Yonath w trakcie konferencji: Multi-Pole Approach to Structural Science. Słowo „spotkałem” jest tutaj użyte oczywiście na wyrost. Prof. Ada Yonath była honorowym gościem konferencji i prowadziła wykład otwarcia. Mi do takiej sławy jeszcze daleko i byłem tylko jednym z wielu młodych ludzi, którzy skorzystali z okazji i spróbowali zamienić kilka słów z noblistką.

Prof. Yonath  otrzymała w 2009 roku Nagrodę Nobla  w dziedzinie chemii za badania nad strukturą i funkcją rybosomów. Rybosomy, to takie maszyny, które w komórkach odpowiadają za produkcję białek. Biolodzy pewnie nie nazwaliby ich maszynami (ale pewności nie mam). Ja jako fizyk zostawiam sobie prawo do pewnych błędów i uproszczeń w nomenklaturze. Nie jest jednak tak, że o rybosomach nie wiem nic. Wręcz przeciwnie, od 2009 roku czyli od momentu gdy prof. Ada Yonath dostała Nagrodę Nobla, sam zajmuję się badaniem oddziaływań syntetycznych kwasów nukleinowych z rybosomowym RNA. Wydaje mi się, że profesor Yonath to najbliższa mi noblistka. Razem z nią nagrodę otrzymały jeszcze dwie osoby:  Thomas Steitz and Venkatraman Ramakrishnan. Z profesorem Ramakrishnanem spotkałem się w Warszawie w maju 2014 roku.

Wykład Profesor Yonath

Na wykładzie Profesor Yonath byłem już drugi raz. Tym razem oprócz historii odkrycia rybosomu i bardzo popularno-naukowego przedstawienia jego głównych funkcji pojawił się też aspekt historyczny. Okazało się, że rodzice profesor Yonath pochodzili ze Zduńskiej Woli i Polska jest noblistce bardzo bliska.

W trakcie wykładu wyłapałem dwa ciekawe cytaty. Pierwszy już znacie. Słowa „Nie trzeba być wielkim, żeby być skutecznym” pojawiły się w kontekście antybiotyków, których działanie polega na blokowaniu bakteryjnych rybosomów. Można je porównać do szpilki, która choć mała, to wsadzona w odpowiednie miejsce w mechanizm zegara może całkowicie zablokować jego działanie. Drugi ciekawy cytat dotyczył powszechności stosowania antybiotykoterapii i walki ludzi z bakteriami. Profesor Yonath powiedziała: „Bakterie były na świecie przed nami, współistnieją z nami teraz i pewnie zostaną jak nas już nie będzie”. Było to niejako podsumowanie dyskusji o tym, czy mamy szansę kiedykolwiek pokonać bakterie. Możemy wygrywać bitwy, ale wojnę raczej przegramy.

One comment

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

By submitting this form, you accept the Mollom privacy policy.